Την πλήρη αντίθεσή της στον κυβερνητικό σχεδιασμό για τις εξορύξεις αντιμονίου στη Χίο εκφράζει η Ομοσπονδία Μεταλλωρύχων Ελλάδας (ΟΜΕ), παρά το γεγονός – όπως τονίζει σε ανακοίνωσή της ότι «εκ του αντικειμένου της ήταν και είναι πάντα υπέρ της αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας».
Η ΟΜΕ σημειώνει ότι δεν έχει εμπιστοσύνη ότι θα κατατεθεί μια αξιόπιστη οικονομοτεχνική μελέτη και θα εφαρμοστούν όλα τα περιβαλλοντολογικά μέτρα και θα διασφαλισθούν αυστηροί όροι προστασίας των μεταλλωρύχων με τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας.
Δηλώνει την πλήρη συμπαράστασή της στον αγώνα των κατοίκων της Χίου κατά του κυβερνητικού σχεδιασμού και συμπορεύεται μαζί του και καλεί συνδικαλιστικούς και κοινωνικούς φορείς να δείξουν την αλληλεγγύη τους.
Αναλυτικά, η ΟΜΕ στην ανακοίνωσή της τονίζει τα ακόλουθα:
Εξελίσσεται ο διαγωνισμός για την εκμίσθωση των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης μεταλλευτικών ορυκτών, σε τμήμα του δημόσιου μεταλλευτικού χώρου της Χίου.
Ανταγωνιστικές μεταλλευτικές εταιρείες είναι έτοιμες να υφαρπάξουν τον ορυκτό πλούτο, χωρίς καμία αξιοπιστία στα θέματα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, πόσο μάλλον για την διασφάλιση του περιβάλλοντος και της υγείας των κατοίκων του νησιού.
Το αντιμόνιο είναι ένα εξαιρετικά πολύτιμο μέταλλο για τις εφαρμογές του σε βιομηχανικούς, αμυντικούς και τεχνολογικούς τομείς. Λόγω της περιορισμένης προσφοράς του θεωρείται στρατηγικό υλικό απαραίτητο για τη διατήρηση κυρίως των αμυντικών δυνατοτήτων. Ιδιαίτερα σε περιόδους γεωπολιτικής αστάθειας, με τις ήδη πολλές πολεμικές συρράξεις να έχουν ξεσπάσει στην ευρύτερη περιοχή μας με ορατό τον κίνδυνο γενικευμένης πολεμικής σύρραξης. Για αυτούς τους λόγους οι ΗΠΑ, η Ε.Ε., το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιαπωνία και η Αυστραλία χαρακτηρίζουν το αντιμόνιο ως ένα κρίσιμο ορυκτό.
Οι καταστροφικές για την υγεία και το περιβάλλον εξορύξεις αντιμονίου δεν είναι κάτι καινούργιο για τη Χίο. Στην ίδια επίμαχη περιοχή οι κάτοικοι γνώρισαν τις συνέπειές τους σε δυο φάσεις του περασμένου αιώνα. Πρώτα, από το 1897 η εταιρεία γαλλικών συμφερόντων Σερπιέρη Societe Anonyme des Mines de Keramos (Ανώνυμη Εταιρεία Μεταλλείων Κεράμου) κατασκευάζει τα πρώτα μεταλλεία και τα αναγκαία κτίρια. Στη συνέχεια, από το 1949 ο Πρόδρομος Μποδοσάκης με χρήματα του σχεδίου Μάρσαλ του παραχωρείται η περιοχή και επαναλειτουργεί τα μεταλλεία μέχρι το 1954.
Οι επιπτώσεις ήταν ολέθριες: εκτός όλων των άλλων, δεκάδες εργαζόμενοι παθαίνουν σοβαρές βλάβες στην υγεία τους εξαιτίας πνευμονολογικών νόσων. Στο χωριό Κέραμος πάνω από 40 εργάτες έχασαν τη ζωή τους, εξ αιτίας του αντιμονίου και των επιπλοκών του, για τα κέρδη της εταιρείας του Μποδοσάκη. Η επικινδυνότητα του αντιμονίου έχει περάσει στη συλλογική μνήμη των κατοίκων της περιοχής. Η φράση «αντιμόνιο = θάνατος» είναι κάτι που σημάδεψε τον κλάδο μας αλλά και τις κοινωνίες των οικισμών της βόρειας Χίου και όχι μόνο δεν έχει ξεχαστεί, αλλά επαναφέρει την συλλογική μνήμη της ολέθριας για τους κατοίκους εξόρυξης, αφού άφησε πολλές δεκάδες νεκρούς από καρκίνο στην τοπική κοινωνία.
Σε μια περίοδο ανανέωσης του οπλοστασίου της Ε.Ε., το οποίο λόγω κυρίως του ουκρανικού πολέμου έχει μειωθεί, οι εμφανίσεις αντιμονίου σε εδάφη της Ε.Ε., στην Ελλάδα και Ιταλία, αποφασίστηκε να αξιοποιηθούν, επειδή είναι απαραίτητο για την πολεμική της βιομηχανία. Η Ε.Ε. μέσω των εγχώριων συνομιλητών της και ενεργειών της κυβέρνησης έδωσε κατευθύνσεις για την αξιοποίηση του κοιτάσματος αντιμονίου της Χίου. Η παρελκυστική πολιτική της διαχείρισης του ορυκτού πλούτου της χώρας, ενός μη ανανεώσιμου φυσικού πόρου, με στενά οικονομικά κριτήρια είναι ο τρόπος που προκρίνουν τα ξένα και τα ντόπια συμφέροντα για το ξεπούλημα αυτού.
Οι ανάγκες της χώρας, αλλά κυρίως η υγεία των κατοίκων μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα. Το πολύτιμο αυτό μέταλλο, ένα από τα στρατηγικότερα στον κόσμο, με όλες τις μελέτες και αναλύσεις να προβλέπουν την έλλειψή του σε παγκόσμιο επίπεδο στο εγγύς και όχι μόνο μέλλον, αποφασίζεται από την κυβέρνηση να έχει την διαχείριση που θα είχε ένα φορτίο ανανεώσιμου εμπορεύματος που εξάγει η χώρα (όπως π.χ. η διαχείριση που θα είχε ένα φορτίο αγροτικά προϊόντα), με το ξεπούλημα να παρουσιάζεται ως ανάπτυξη.
Ενδιαφέρον για τις εξελίξεις παρουσιάζει το γεγονός ότι η ενδιαφερόμενη εταιρεία Water and Waste απέσυρε το ενδιαφέρον της για τις εξορύξεις επισημαίνοντας «τα κριτήρια προεπιλογής του διαγωνισμού (εξόρυξη 250.000 τόνων ετησίως, τα οποία θα οδηγήσουν σε εξορύξεις, εφόσον η μεταλλοφορία είναι επαρκής, σε κατ’ ελάχιστον 500.000-700.000 τόνους ετησίως) σχεδόν υποχρεωτικά παραπέμπουν σε επιφανειακές εξορύξεις οι οποίες αναπόφευκτα θα αλλοιώσουν το τοπίο, θα απαιτήσουν εγκαταστάσεις προεπεξεργασίας επιτόπου και θα δημιουργήσουν σημαντικές οχλήσεις για το περιβάλλον».
Η ΟΜΕ εκ του αντικειμένου της ήταν και είναι πάντα υπέρ της αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας, προς όφελος των αναγκών του λαού και όχι του ξεπουλήματος αυτού στο όνομα μιας κατ’ επίφαση ανάπτυξης. Μιας ανάπτυξης που θα δώσει φαινομενικά στα δημόσια ταμεία τα ελάχιστα για την παραχώρηση ενός μη βιώσιμου και μη ανανεώσιμου φυσικού πόρου. Ενός πόρου που η χώρα θα έπρεπε να έχει γνώση των αποθεμάτων και του χαρακτήρα των κοιτασμάτων του, ώστε να γνωρίζει πότε και με ποιους όρους θα αξιοποιηθεί.
Ο ορυκτός πλούτος δεν είναι ανανεώσιμος. Εκατομμύρια χρόνια απαιτούνται για να σχηματισθεί και δεν πρέπει η αξιοποίησή του να είναι αποτέλεσμα ευκαιριακών συνθηκών που πολλές φορές δημιουργούνται από τους προσβλέποντες στο ξεπούλημά του για αυτόν ακριβώς το στόχο. Με την χωρίς κοινωνική αντίσταση παροχή εθνικού πλούτου σε μεγαλοσυμφέροντα. Στο όνομα μιας «κατ’ επίφαση» ανάπτυξης.
Μια ευνομούμενη χώρα όπου θα μπορούσε ο λαός να έχει τον ουσιαστικό έλεγχο της διακυβέρνησης του, θα είχε έναν ουσιαστικό στρατηγικό σχεδιασμό αξιοποίησης των πλουτοπαραγωγικών της πηγών. Θα σχεδίαζε την πορεία της μέσα στο δύσκολο γεωπολιτικό περιβάλλον, θα αποφάσιζε πότε και πώς θα αξιοποιήσει προς όφελός της τους φυσικούς της πόρους, μεταλλευτικούς και ενεργειακούς. Τότε, με όλα τα περιβαλλοντικά κριτήρια σε ισχύ, θα αξιοποιούσε τους πόρους της. Δεν θα επέτρεπε να θεωρείται η αγορά και εμπορία ακίνητων από ξένα παράσιτα (funds κ.α.) ως ανάπτυξη. Η επένδυση σε παραγωγικούς τομείς έχει προτεραιότητα από τις επενδύσεις σε τομείς υπηρεσιών. Δεν είναι τυχαία η θέσπιση απαγορεύσεων εξαγωγών αντιμονίου από την Κίνα, που έχει την μεγαλύτερη παραγωγή στον κόσμο. Δεν είναι τυχαία η μη αξιοποίηση των εμφανίσεων αντιμονίου στις ΗΠΑ.
Η αξιοποίηση των φυσικών πόρων και μάλιστα των κρίσιμων πρώτων υλών θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη τον στρατηγικό σχεδιασμό της χώρας και να προστατεύονται σθεναρά αντί να εκχωρούνται για τις πολεμικές «ανάγκες» ξένων συμφερόντων.
Ταυτόχρονα, έχει υποβαθμιστεί ο ρόλος του ΙΓΜΕ. Ο φορέας που θα μπορούσε να κάνει την έρευνα και μελέτη με αυστηρούς όρους, ένα ινστιτούτο με τεράστιο έργο και προσφορά στην έρευνα του ορυκτού πλούτου της χώρας, υποστελεχώθηκε και υποβαθμίστηκε σε γραφειοκρατική υπηρεσία αναθέσεων.
Το ΙΓΜΕ από αξιόπιστος επιστημονικός σύμβουλος της πολιτείας σε θέματα γεωεπιστημών με σκοπό την βοήθεια της πολιτείας στην χάραξη εθνικής πολιτικής, εργαλειοποιήθηκε από τις πολιτικές ηγεσίες όλων των κυβερνήσεων, ειδικά της μνημονιακής περιόδου και έγινε εργαλείο παροχής επιστημονικού άλλοθι των ειλημμένων αποφάσεων της εκάστοτε κυβέρνησης καθώς και των «εισαγόμενων» απαιτήσεων της Ε.Ε.
Μετά τις εξελίξεις για το ξεπούλημα του αντιμονίου σύμφωνα με τις επιταγές της Ε.Ε. δεν έχουμε καμία εμπιστοσύνη ότι:
- Θα κατατεθεί μια αξιόπιστη οικονομοτεχνική μελέτη και θα εφαρμοστούν όλα τα περιβαλλοντολογικά μέτρα.
- Θα ενισχυθούν οι επιθεωρήσεις μεταλλείων και θα γίνουν παραρτήματα σε κάθε τόπο που δραστηριοποιείται εξόρυξη. Στην Επιθεώρηση Μεταλλείων Νοτίου Ελλάδας (ΕΜΝΕ), απόμειναν 2 επιθεωρητές και 3 υπάλληλοι, μένοντας εσκεμμένα σχεδόν ανενεργή, ώστε να μην ενοχλούνται οι εκμεταλλευτές, παρά τις συνεχείς παρεμβάσεις μας να ενισχυθεί και στελεχωθεί ώστε να υλοποιεί το έργο της.
- Θα διασφαλισθούν αυστηροί όροι προστασίας των μεταλλωρύχων με τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας.
- Θα υπογραφεί κλαδική και επιχειρησιακή ΣΣΕ για τους εργαζόμενους που θα απασχοληθούν (από το 2018 οι εργοδότες του ΣΜΕ αρνούνται να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για νέα ΣΣΕ, έτσι ώστε να μπορούν να συνεχίζουν να εκμεταλλεύονται και να εκβιάζουν τους εργαζόμενους).
Στηρίζουμε και συντονιζόμαστε με τις κινητοποιήσεις των κατοίκων της Χίου!
Συμπορευόμαστε στον αγώνα τους για ακύρωση των σχεδίων που με γνώμονα το κέρδος θα καταστρέψουν τις ζωές των συνανθρώπων μας!
Καλούμε συνδικαλιστικούς και κοινωνικούς φορείς να δείξουν την αλληλεγγύη τους στον αγώνα των κατοίκων της Χίου!