
Η κλειστή αγορά και ο μύθος της κρουαζιέρας
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΕΒΗ |
Θεατές στο ίδιο χιλιοπαιγμένο και κακόγουστο έργο της άφιξης των κρουαζιερόπλοιων και των χιλιάδων καταναλωτών που θα πλημμυρίσουν την αγορά και θα αφήσουν τα ωραία τους λεφτάκια στους μαγαζάτορες της Χίου βρισκόμαστε τα τελευταία χρόνια.
Μόνο που κρουαζιερόπλοια δεν έρχονται και αυτό το μίζερο δείγμα κρουαζιέρας που φτάνει στο νησί δεν έχει διάθεση ούτε λεφτάκια να αφήσει, ούτε την πεθαμένη αγορά της Χίου να αναστήσει.
Όλοι, ειδικοί και μη, τα έχουν βάλει με τους καταστηματάρχες και τον Εμπορικό Σύλλογο Χίου, επειδή ημέρα Τετάρτη και ώρα απογευματινή, κατά την άφιξη ενός κρουαζιερόπλοιου στη Χίο, του μοναδικού που απέμεινε, τα καταστήματα ήταν κλειστά και οι επιβάτες όχι μόνον δεν έκαναν shopping therapy, αλλά υπέστησαν… ψυχολογικό σοκ από την κλειστή και έρημη Απλωταριά και τους παράδρομούς της.
Κατ΄ αρχήν πρέπει να διευκρινίσουμε και να τονίσουμε ότι ζούμε σε μια ελεύθερη οικονομία και η αγορά, υποκείμενη στους ρυθμιστικούς κανόνες της πολιτείας, λειτουργεί ελεύθερα, κινούμενη με βάση το κέρδος. Με αυτή, λοιπόν, την λογική ούτε ο Εμπορικός Σύλλογος μπορεί να καθοδηγήσει τα μέλη του και γενικότερα τους εμπόρους, ούτε οι υποτιθέμενοι καταναλωτές – επιβάτες της κρουαζιέρας.
Μοναδικός οδηγός της ελεύθερης αγοράς ήταν και θα είναι το κέρδος κι όπου υπάρχει κέρδος οι έμποροι και μάλιστα οι Χιώτες έχουν αποδείξει διαχρονικά ότι ξέρουν να εκμεταλλεύονται στο έπακρο τις καταστάσεις. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που η εμπορική τους φήμη έχει ξεπεράσει εδώ και αιώνες τα όρια και της Χίου και της Ελλάδος.
Ένα το κρατούμενο, λοιπόν και πάμε παρακάτω. Ποιοί είναι οι επιβάτες της κρουαζιέρας και πόσο καλά τους γνωρίζουμε; Τι έχει αποδείξει το πρόσφατο παρελθόν, όταν περισσότερα κρουαζιερόπλοια “έπιαναν” Χίο; Ότι η αγορά έπαιρνε τα πάνω της; Όχι, φυσικά και αυτό είναι απολύτως λογικό.
Ο επιβάτης της κρουαζιέρας κι αν μπορεί ο καθένας από εμάς να μπει νοερά στην θέση του, αν δεν έχει κάνει ο ίδιος κρουαζιέρα, τι θέλει από τον κάθε τόπο που πηγαίνει; Να δει τα αξιοθέατα ή να ψωνίσει και μάλιστα γενικώς από τα εμπορικά καταστήματα; Τι πάνε και κάνουν οι επιβάτες κρουαζιέρας στην Πάτμο, για παράδειγμα; Ψώνια; Όχι, βέβαια. Πάνε για τα αξιοθέατα σχεδόν αποκλειστικά.
Οι επιβάτες αυτοί, κάνουν κρουαζιέρα μόνο με το βρακί τους, για να χρησιμοποιήσουμε μια ακραία έκφραση; Ή είναι οργανωμένοι σε ό,τι αφορά τον εξοπλισμό, την ένδυση, την υπόδηση και κάθε τι άλλο που θα χρειαστούν κατά το ολιγοήμερο ταξίδι τους. Προφανώς, τα έχουν όλα, όπως τα έχει και κάθε σώφρων άνθρωπος που πηγαίνει ταξίδι αναψυχής και σε έναν ξένο τόπο θα πατήσει για λίγες μόνον ώρες.
Κι αυτοί που έρχονται και βγαίνουν στην αγορά της Χίου τι θα ήθελαν, αλήθεια, να αγοράσουν; Κατ΄ αρχήν αν είχαν τέτοια πρόθεση και διάθεση, προφανώς αυτά που λέμε τουριστικά είδη ή ιδιαίτερα προϊόντα του κάθε τόπου και η Χίος φυσικά διαθέτει και τα καταστήματα που τα πωλούν είναι ανοικτά συνεχώς και βρίσκονται κατά κύριο λόγο στην προκυμαία.
Η άλλη αγορά, για την οποία τόση κουβέντα γίνεται και τόσο ανάθεμα δέχεται ποιά είναι; Τα εμπορικά καταστήματα κάθε είδους. Θα πάει ο τουρίστας στα κουρτινάδικα ή στα είδη προικός; Στα καταστήματα ένδυσης και υπόδησης, ωσάν η αγορά της Χίου να είναι διεθνώς δακτυλοδεικτούμενη. όπως ήταν κάποτε της Ρόδου κι έτρεχαν σαν τρελοί οι επισκέπτες να αγοράσουν παρασόλια, λόγω αφορολόγητου; Τι άλλα καταστήματα; Μήπως οπτικών ειδών ή των καλλυντικών για ίσως μια κρέμα που τελείωσε αν τελείωσε σε μια επιβάτιδα; Ή των κοσμημάτων διάσημων οίκων, λες και ξαφνικά γίναμε Μύκονος;
Μάλλον, πρέπει να δούμε λίγο διαφορετικά τα πράγματα. Ναι, αν η αγορά ήταν ανοικτή, προφανώς θα ήταν πιο ευχάριστη η εικόνα σε όσους θα ήθελαν να την περιδιαβούν και να χαζέψουν τις βιτρίνες, όπως είναι ο κανόνας της αγοράς και όχι υποχρεωτικώς να ψωνίσουν. Είναι, όμως, αυτό ισχυρό κίνητρο είτε για τους επιχειρηματίες και επαγγελματίες του νησιού, είτε και για τους επιβάτες της κρουαζιέρας, οι οποίοι επειδή δεν βρήκαν ανοικτή την αγορά δεν θα ξαναέρθουν στη Χίο; Αυτοί ούτως ή άλλως μάλλον δεν πρόκειται να ξανακάνουν την ίδια κρουαζιέρα κι αυτός είναι σχεδόν κανόνας, θέλουν να δουν κι άλλα μέρη και οι εταιρείες κρουαζιέρας παρέχουν πληθώρα επιλογών. Άλλωστε, οι εν δυνάμει τουρίστες ενός τόπου, που πέρασαν ως επιβάτες κρουαζιέρας, τους άρεσε ο τόπος και θα ξαναέρθουν, λέτε να επηρεάζονται από το αν η Απλωταριά ήταν κλειστή ή ανοικτή; Μοιραίο λάθος για όσους το πιστεύουν.
Και γιατί γίνεται τόσος ντόρος, αλήθεια για τα κλειστά καταστήματα; Απλούστατα, γιατί αναζητείται και εν προκειμένω ένα άλλοθι για να ρίξουμε το ανάθεμα που η Χίος δεν έχει τουρισμό. Χθες, έφταιγαν οι πρόσφυγες και μετανάστες, σήμερα οι καταστηματάρχες και ο Εμπορικός Σύλλογος, αύριο κάτι θα βρεθεί.