Ο ρουκετοπόλεμος έχει ξεφύγει από το έθιμο και έχει απολέσει τον κανόνα του μέτρου
ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΠΥΡΓΑΡΗ
Με αφορμή το έθιμο τού βρονταδούσικου ρουκετοπόλεμου στην Ερειθιανή και στον Άγιο Μάρκο, το οποίο σε λίγες μέρες πάλι θα τύχει παγκόσμιας τηλεοπτικής κάλυψης, διατυπώνω κάποιες σκέψεις μου, τις οποίες πιστεύω ότι κι άλλοι συμπολίτες θα έχουν κατά καιρούς κάνει. Είναι καιρός, με παρρησία και με θάρρος γνώμης, να στέκεται κανείς απέναντι στα πράγματα του μικρού μας νησιού και να μη διστάζει κάποιες φορές να καταθέτει δημοσίως αυτά που έχει μέσα στην ψυχή του.
Φρονώ ότι η δραστηριότητα που λέγεται ρουκετοπόλεμος έχει προ πολλού ξεφύγει από τα πλαίσια τού εθίμου, έχει επίσης απολέσει τον κανόνα τού μέτρου, το οποίο μέτρο οφείλει να είναι ο γνώμονας και η πυξίδα κάθε ανθρώπινης ενέργειας· ακόμα εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους, πρωτίστως για τη σωματική ακεραιότητα και ζωή κάποιων, και δευτερευόντως ζημιώνει, υλικά και οικονομικά, τους περιοίκους τών δύο εκκλησιών. Τέλος, κάνει τη Χίο γνωστή παγκοσμίως μάλλον με αρνητικό τρόπο. (Η Χίος έχει γίνει περισσότερο γνωστή τα τελευταία χρόνια μ’ αυτού του είδους την προβολή, παρά ως νησί τής μαστίχας, της ναυτοσύνης, των γραμμάτων και του Ομήρου)!
Φρονώ, συνεπώς, ότι θα πρέπει το έθιμο να επανέλθει στα λογικά πλαίσια τής περασμένης εικοσαετίας ή – στην περίπτωση απροθυμίας τών πρωταγωνιστών του να το καταστήσουν «μέτριο» (με την αρχαία σημασία τής λέξης) – θα πρέπει σε μια τέτοια περίπτωση να σταματήσει αυτό ολωσδιόλου! Είναι πολύ δύσκολο σήμερα, με την τηλεοπτική κάλυψη που παρέχεται στο έθιμο, αυτό να χαλιναγωγηθεί. Η αίσθηση τού μέτρου, τόσο στους πρωταγωνιστές τού εθίμου όσο και στους θεατές του, – άμεσους ή έμμεσους – έχει πλέον χαθεί. Όλοι σπεύδουν με ακραία βουλιμία, να χορτάσουν το θέαμα!
Οπότε, αν το έθιμο εξακολουθήσει να έχει και στα επόμενα χρόνια τη σημερινή του μορφή, την ακραία και άμετρη, διανοίγονται οι εξής προοπτικές:
α) Να εγκαταλείψουν οι περίοικοι τών εκκλησιών Ερειθιανής και Αγίου Μάρκου τις οικίες τους ή να τις πουλήσουν και να μετοικήσουν.
β) Να απαγορευτεί η τηλεοπτική κάλυψη αυτού τού θεάματος από τα κάθε είδους τηλεοπτικά συνεργεία, εγχώρια και διεθνή, οπότε αυτομάτως οι πρωταγωνιστές τού εθίμου θα «ξεφουσκώσουν».
Ένα τέτοιο σενάριο κινείται μάλλον στη σφαίρα τής φαντασίας, ένεκα τού ότι προσκρούει στη φιλοσοφία τών «δικαιωμάτων» και στη «δημοκρατία». Άραγε, το «δημοκρατικό δικαίωμα» του ρουκετατζή να καταστρέφει τις περιουσίες τών συμπολιτών του δεν σκοντάφτει στο επίσης δημοκρατικό δικαίωμα του θιγόμενου να θέλει να προστατέψει την κατοικία του; Ας μας δώσει κάποια υπεύθυνη κρατική Αρχή μία υπεύθυνη επ’ αυτού τού θέματος απάντηση!
γ) Να παρεμβαίνει η Αστυνομία και να συλλαμβάνει επ’ αυτοφώρω όσους παρεκτρέπονται.
Ούτε αυτό το σενάριο είναι υλοποιήσιμο, διότι το εθιμικό δίκαιο υπερισχύει σ’ αυτή την περίπτωση – δυστυχώς! – του γραπτού δικαίου. Είναι υποκριτικό και ταυτόχρονα αδιανόητο να συνιστά παραβατική πράξη η απλή κατοχή και χρήση βεγγαλικών και κροτίδων, και την ίδια στιγμή, στο Βροντάδο όπου γίνεται ΠΟΛΕΜΟΣ – και μάλιστα με νεκρούς στο παρελθόν!!! – οι αστυνομικές αρχές να κωφεύουν και να καμώνονται πως δεν βλέπουν!
δ) Να «φωτισθούν» επιτέλους οι πρωταγωνιστές του εθίμου και να συνειδητοποιήσουν πως πρέπει οι ίδιοι να επαναφέρουν αυτό στα όρια του παρελθόντος. Διότι, εδώ που φτάσαμε, το ΜΕΤΡΟ έχει πλέον χαθεί.
ε) Να αποκαθιστά ο δήμος Χίου, αποκλειστικά δι’ εξόδων του, πάσα ζημία επί των κατοικιών τών θιγομένων, εφόσον και ο δήμος βλέπει με θετικό μάτι την όλη δραστηριότητα και μάλιστα την εμψυχώνει!
Από την επιλογή που θα κάνει όποιος διαβάσει αυτά τα πέντε σενάρια, θα φανεί τι πραγματικά θέλουμε. Φυσικά, θα πρέπει να μην παραβλέπουμε τον τεράστιο τζίρο που γίνεται αυτές τις μέρες από επαγγελματίες τού τουριστικού κλάδου! Το όλο θέαμα είναι μια περίτεχνη κατασκευή τών ΜΜΕ, τόσο για λόγους σχετιζόμενους με τη δική τους τηλεθέαση και τις «αποκλειστικότητες» που επιφυλάσσουν στα τηλεοπτικά τους ακροατήρια, όσο και για λόγους σχετιζόμενους με την προώθηση της εγχώριας λεγόμενης τουριστικής ανάπτυξης.
Επομένως, δεν ξέρω ποιος αρμόδιος πολιτικός παράγοντας ή θεσμικός φορέας της κρατικής εξουσίας θα τολμούσε να βάλει ποτέ τα πράγματα στη θέση τους! Κατανοώ απολύτως τους σκληρά δοκιμαζόμενους κατ’ έτος περιοίκους των δύο εκκλησιών και συμμερίζομαι τα βάσανά τους! Όμως, χωρίς να θέλω να τους απελπίσω, πιστεύω ότι μάλλον θα πρέπει να συνηθίσουν να ζουν παρέα με αυτό το μέγα βάσανο!!!
