Πώς θέλουμε τη Βιβλιοθήκη «Κοραής»;

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΒΑΡΛΑ |

Όλοι είμαστε πεισμένοι ότι η Βιβλιοθήκη μας, που φέρει το ιστορικό όνομα του Αδαμάντιου Κοραή, αποτελεί ένα πολύτιμο κεφάλαιο και από τα τέσσερα – πέντε αξιόλογα που προβάλλουν το νησί μας στον γύρω κόσμο, αλλά δεν βρίσκουμε τρόπο να δώσουμε δημιουργική διέξοδο σε αυτήν την πεποίθηση μας, την οποία δεν στέργουμε να την προβάλλουμε ικανοποιητικά στον υπόλοιπο κόσμο.

Αντίθετα, τα τελευταία χρόνια, βιώνουμε την εμπλοκή της Βιβλιοθήκης σε μια αγορά εκπαιδευτικών και ψυχαγωγικών υπηρεσιών που λίγο έχει να κάνει με την ουσιαστική λειτουργία και τους σκοπούς της, παρότι παρουσιάζεται ως άνοιγμα και εκδημοκρατισμός.

Ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης η Βιβλιοθήκη μπορεί να αποτελέσει καταφύγιο αλλά και ανάσχεση στη διαρκή εμπορευματοποίηση του ελεύθερου χρόνου, ιδιαίτερα για τους νέους, τους ηλικιωμένους, τους άνεργους και τους άεργους. Μπορεί, επίσης, να αποτελέσει σημείο συνάντησης, ανταλλαγής απόψεων και δημιουργίας μιας νέας πιο ευγενικής κοινωνικότητας, που μπορεί να συνεχιστεί και πέρα από τα όριά της.

Εύκολα, μπορεί να δείξει ποιος είναι ο θαυμαστός κόσμος του βιβλίου, χωρίς να υποτιμήσει το νέο σύμπαν των ψηφιακών μέσων. Με σωστή οργάνωση μπορεί να διδάξει μια ουσιαστική λογική πρόσβασης στη γνώση και να παρέχει πολύτιμα εφόδια για νέους, φοιτητές, επαγγελματίες και δημόσιους λειτουργούς. Χωρίς κόστος μπορεί να φέρει τους Χιώτες και τους επισκέπτες του νησιού σε φυσική επαφή με θησαυρούς που μόνο κάτοικοι μεγάλων κέντρων έχουν στη διάθεσή τους. Τέλος, μπορεί να συνεισφέρει στην ενημέρωση και την ενίσχυση των εκπαιδευτικών και μέσω αυτών των μαθητών και της κοινωνίας του νησιού, μακριά από τα κυκλώματα της εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης.

Πόσο όμορφο θα ήταν να δοκιμάσουμε ένα εναλλακτικό αναγνωστήριο για μαθητές που επιθυμούν να διαβάσουν μόνοι αλλά με μια ουσιαστική υποστήριξη και με μια βιβλιοθήκη στη διάθεση τους! Πόσο πιο ζεστά θα μπορούσαμε να φέρουμε σε επαφή λογοτέχνες και επιστήμονες με το κοινό σε μια πιο φιλική και αμφίδρομη επικοινωνία με ένα πρόγραμμα φιλοξενίας προσωπικοτήτων που θα δούλευαν, θα μελετούσαν και θα δημιουργούσαν στη Χίο!

Πόσο περισσότερο θα την πρόβαλαν η παροχή διευρυμένων υπηρεσιών και η συνεργασία της με ερευνητές και δημιουργούς για έργα εντός και εκτός του νησιού, μελέτες, διατριβές, εκθέσεις, οπτικοακουστικά έργα κ.ο.κ.

Άλλες ιδέες και προτάσεις μπορούν να υπάρξουν πολλές αν ξεφύγουμε από την τυραννία του προφανούς και του αγοραίου και αν δούμε τη Βιβλιοθήκη ως κοινωνικό κύτταρο και όχι ως άλλο χώρο κατανάλωσης – καλών ενδεχομένως – υπηρεσιών προς το κοινό.

Σε αυτή την προοπτική καλούμαστε να συμβάλουμε όλοι και χάριν αυτής της προοπτικής καλούμαστε να πάρουμε δύσκολες και – ενδεχομένως – σκληρές αποφάσεις.

Ο κ. Μιχάλης Βαρλάς είναι ιστορικός, αναπληρωματικό μέλος και αναπληρωτής προέδρου του εφορευτικού συμβουλίου της Βιβλιοθήκης «Κοραής»