Ο ρόλος της Τ.Α. στην διαμόρφωση του τουριστικού προϊόντος
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΩΡΑΚΗ
Η τουριστική στρατηγική και ανάπτυξη ενός προορισμού επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεργασία που επιτυγχάνεται μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η συνεργασία μεταξύ της τοπικής αυτοδιοίκησης και των παραγωγικών τάξεων έχει σημαντική επίδραση στην ικανότητα του προορισμού να αξιοποιήσει τη δυναμική του.
Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, η τοπική αυτοδιοίκηση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο ως φορέας παροχής των βασικών υπηρεσιών και υποδομών της περιοχής, από τις οποίες εξαρτάται ο τουρισμός. Ως εκ τούτου, προκειμένου η τουριστική ανάπτυξη να είναι βιώσιμη σε τοπικό επίπεδο, είναι χρήσιμο να κατανοήσει κανείς το ρόλο κάθε εμπλεκόμενου φορέα. Η τοπική αυτοδιοίκηση, που είναι ο βασικός πυλώνας για την τοπική τουριστική ανάπτυξη, πρέπει η προσπάθειά της να υποστηρίζεται και από άλλους εταίρους του τουριστικού τομέα, οι οποίοι εκτείνονται στον ιδιωτικό τομέα, καθώς η τοπική διαχείριση του τουρισμού έχει άμεση σχέση με τις αλληλεπιδράσεις των επιχειρήσεων, αλλά και τις απόψεις τους σχετικά με την τουριστική πολιτική που θα πρέπει να ακολουθείται για την ανάπτυξη του τόπου.
Ένας τουριστικός οργανισμός σε τοπικό επίπεδο, ο οποίος αγκαλιάζει τον δημόσιο με τον ιδιωτικό τομέα, είναι κυρίως υπεύθυνος για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των τουριστικών στρατηγικών, αλλά και των εθνικών και διεθνών εκστρατειών μάρκετινγκ και, πρέπει να επισημάνω, ότι αυτοί οι οργανισμοί είναι μια σχεδόν άγνωστη μορφή της τοπικής αυτοδιοίκησης, που ενώ έχει τη θεσμική ευθύνη για τον σχεδιασμό και την προώθηση του τοπικού τουριστικού προϊόντος, πολύ λίγες τοπικές αυτοδιοικήσεις μπορούν να υποστηρίξουν τη λειτουργία του. Με τη σωστή λειτουργία ενός τέτοιου Οργανισμού, η τουριστική πολιτική που παράγεται μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για την τοπική αυτοδιοίκηση, διασφαλίζοντας έτσι ότι η παρουσία της ατζέντας του τουρισμού θα είναι πιο ολοκληρωμένη στα δημοτικά συμβούλια ως τομέας ευθύνης και ότι ο τουρισμός θα είναι λιγότερο πιθανό να βρεθεί στο περιθώριο, όταν πιο πιεστικά ζητήματα, όπως οι ανάγκες υποδομής και η διαχείριση άλλων προβλημάτων, υπερισχύσουν από τον τουρισμό.
Εκτός αυτού, η τουριστική πολιτική ενός προορισμού μπορεί να βοηθήσει την τοπική αυτοδιοίκηση να εποπτεύσει και άλλους σχετικούς τομείς που υποστηρίζουν την τουριστική ανάπτυξη, σημαντικοί για να εξασφαλίσουν την εφαρμογή της.
Σε πολλές περιοχές, όπως η δική μας, υπήρχε έλλειψη σαφήνειας σχετικά με τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στην ανάπτυξη και την εφαρμογή της τουριστικής πολιτικής. Αυτή η έλλειψη σαφήνειας μπορεί να οφειλόταν στη σχετική αποσύνδεση του τουρισμού από τις ευρύτερες πολιτικές της κυβέρνησης, καθώς και τη σχετική περιθωριοποίησή του, αφού μόλις πριν λίγα χρόνια αποκτήσαμε υπουργείο Τουρισμού και δυστυχώς, ακόμη να αποκτήσουμε επίσημη εθνική τουριστική πολιτική. Ζωτικής σημασίας για την επιτυχία του τουρισμού στο εσωτερικό κάθε δήμου είναι ο βαθμός στον οποίο η τοπική αυτοδιοίκηση ακολουθεί τον σχεδιασμό πρωτοβουλιών. Αν και το ενδιαφέρον για την ανάπτυξη του τουρισμού σε τοπικό επίπεδο είναι πολύ μεγάλο, συχνά επισημαίνονται προβλήματα στην εφαρμογή των τουριστικών πρωτοβουλιών. Παραδοσιακές διοικητικές λειτουργίες, η γραφειοκρατία, η καθυστέρηση υλοποίησης δράσεων, οι εξονυχιστικοί έλεγχοι από τα αρμόδια όργανα, είναι δεδομένα που εμποδίζουν την ανάπτυξη του τουρισμού, οδηγώντας στην ανάγκη για μια μακροπρόθεσμη δέσμευση για την εφαρμογή των πρωτοβουλιών αυτών. Παράγοντες που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη διαδικασία εφαρμογής των τουριστικών δράσεων περιλαμβάνουν το συνεχώς μεταβαλλόμενο πολιτικό πλαίσιο της δημόσιας διοίκησης.
Ο τουρισμός σήμερα δεν αποτελεί τη σημαντικότερη οικονομική δραστηριότητα της Χίου. Ο τουρισμός, υπό την έννοια του τομέα των καταλυμάτων και της εστίασης παράγει ίσως το μικρότερο ποσοστό του τοπικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Αναφερόμενος, ειδικότερα, στην δημιουργία και προβολή του τουριστικού προϊόντος της Χίου, είναι απαραίτητη πλέον η δημιουργία ενός ανεξάρτητου νέου φορέα ο οποίος να βασίζεται στην πρωτοβουλία της τοπικής κοινωνίας, μέσω των εκπροσώπων της στον δημόσιο και ιδιωτικό φορέα, να συνεισφέρει, με τη χρηματοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης, στην προβολή και προώθηση του τουριστικού προϊόντος της, όπως επίσης και στην πιο άμεση και έγκαιρη αντιμετώπιση των έκτακτων θεμάτων, παρακάμπτοντας τις αδυναμίες της κεντρικής διοίκησης. Καρπός της συνεργασίας της τοπικής αυτοδιοίκησης και των παραγωγικών τάξεων του νησιού, να είναι ένας νέος φορέας ο οποίος μπορεί να ονομάζετε Οργανισμός Προώθησης Χιακού Τουρισμού.
Σκοπός αυτού του φορέα θα είναι να συντονίζει τις δραστηριότητες του δήμου Χίου, της Ένωσης Ξενοδόχων Χίου, του Εμπορικού Επιμελητηρίου, του Συλλόγου ενοικιαζόμενων δωματίων και των άλλων παραγωγικών τάξεων, σε μια κοινή προσπάθεια για την καταγραφή, διαμόρφωση, βελτίωση, προώθηση και διαφήμιση του τουριστικού προϊόντος της Χίου. Ο στόχος αυτής της προσπάθειας είναι η διεύρυνση του τουριστικού προϊόντος, προκειμένου να παρουσιάσει τη Χίο, ως τουριστικό προορισμό.
Ο κ. Κώστας Μωράκης, είναι οικονομολόγος, επαγγελματίας και μέλος της επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής του δήμου Χίου
