Τυχερά τα Μαστιχοχώρια και οι Χιώτες που προστατεύθηκαν οι παραλίες τους
Ως την «μεγαλύτερη πρόκληση» για τους μελετητές χαρακτήρισε την δημοτική ενότητα Μαστιχοχωρίων ο επικεφαλής της μελετητικής ομάδας για τα ΣΧΟΟΑΠ κ. Γιάννης Καρανίκας.
Ο αγροτικός χαρακτήρας της περιοχής, η συνύπαρξη σύγχρονων ανθρωπίνων αναγκών και των σημαντικότερων μνημείων – μεσαιωνικών οικισμών της Χίου που πρέπει να διατηρηθούν αλώβητα, δημιουργούν ένα δύσκολο γρίφο για κάθε λύτη.
Χαρακτηριστικό ήταν το γεγονός ότι οι πρόεδροι των τοπικών συμβουλίων της περιοχής στην αρχή της συζήτησης κατέθεσαν αίτημα αναβολής της απόφασης, υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν πολλά ανοιχτά θέματα από την διαβούλευση που προηγήθηκε. Ωστόσο, το αίτημα απορρίφθηκε αφού οι προθεσμίες πλέον είναι ασφυκτικές.
Κύριο σημείο αντιπαράθεσης και εδώ οι επεκτάσεις οικισμών που ζητούν οι κάτοικοι αλλά και η δυνατότητα δημιουργίας αποθηκευτικών χώρων και γκαράζ γεωργικών μηχανημάτων στις καλλιέργειες μαστίχας, οι οποίες τώρα απαγορεύονται και αναγκάζουν τους αγρότες σε εμβαλωματικές λύσεις, προσβλητικές της αισθητικής, όπως κατασκευές από λαμαρίνες στην ύπαιθρο, τοποθέτηση κοντέινερ σε χωράφια και άλλα, όπως στάθμευση των τρακτέρ εντός των οικισμού. Παράλληλα, οι κάτοικοι ζητούσαν τη δόμηση συνολικά των παραλιών της δημοτικής ενότητας, αίτημα που ικανοποιήθηκε σε μικρό βαθμό, χωρίς – όμως – αυτό να αρκεί σε όλους.
Αιτήματα που όπως είπε ο κ. Καρανίκας είναι αδύνατον να ικανοποιηθούν αφού εκτός των άλλων προσκρούουν στο ήδη νομοθετημένο πλαίσιο που επιβάλει η πολιτεία για την προστασία του μνημειακού χαρακτήρα της περιοχής και ο οποίος θα κινδύνευε με αλλοίωση. Ο ίδιος ακόμα χαρακτήρισε «κακό παράδειγμα τουριστικής ανάπτυξης» την Κώμη και «τυχερούς» όλους τους Χιώτες που προστατεύθηκαν από την δόμηση οι παρόδιες περιοχές και οι ερημικές παραλίες.
Αναλυτικά οι προβλέψεις για τα χωριά
Πατρικά: Έντονες ήταν οι διαμαρτυρίες στα Πατρικά για τον χαρακτηρισμό όλης της περιοχής γύρω από τον οικισμό ως «αγροτικής γης». Γεγονός που σύμφωνα με τους κατοίκους αποτελεί ανασχετικό παράγοντα για ανάπτυξη ήπιων επιχειρηματικών δράσεων, ειδικότερα στον τουρισμό.
Μεστά: Εκεί οι κάτοικοι διαμαρτυρήθηκαν ειδικά για την περιορισμένη επέκταση του οικισμού, αφού – όπως υποστήριξαν – άλλα συμφωνήθηκαν και άλλα είδαν στην τελική μελέτη. Παράλληλα, έντονα μπήκε και το θέμα των αποθηκών και των γκαράζ εκτός οικισμού, ενώ έβαλαν και θέμα λατομείων. Τέλος, ζήτησαν τη δυνατότητα δόμησης της Μερικούντας και της Καρίντας.
Ολύμποι: Οι κάτοικοι εδώ διαμαρτυρήθηκαν για τον αποκλεισμό δόμησης σε παραλίες κοντινές του χωριού και ζήτησαν να επεκταθεί η δόμηση ειδικά στην παραλία Σαλάγωνα.
Πυργί: Ζητούν επιπλέον αλλαγές στην επέκταση δόμησης του οικισμού από αυτές που προβλέπονται.
Στο πλευρό τους στάθηκαν κυρίως οι σύμβουλοι κ.κ. Ηλίας Κλεισσάς και Ανδρέας Βεργίτσης, με τον πρώτο να δηλώνει ότι οι μελετητές αγνόησαν εν πολλοίς τον ανθρώπινο παράγοντα, εστιάζοντας μόνο στην «δημιουργία μουσειακών οικισμών». Παράλληλα, παρατήρησε ότι η μελέτη αγνοεί το γεγονός της απότομης πληθυσμιακής αύξησης από τον Μάιο, οπότε ξεκινάει η καλλιέργεια μαστίχας έως τον Αύγουστο που τα χωριά κατακλύζονται από επισκέπτες. Επίσης, ζήτησε την αύξηση του συντελεστή δόμησης, ώστε να επιτραπεί να χτιστούν αποθήκες αγροτικής χρήσης ειδικά σε περιοχές όπως τα Δότια, την επέκταση του οικισμού του Εμπορειούς, τον σαφή διαχωρισμό βοσκότοπων και καλλιεργειών και την αντιμετώπιση των συνεπειών της ζώνης οικιστικού ελέγχου, όπου αυτή ισχύει στην περιοχή.
Από την πλευρά του ο κ. Βεργίτσης τόνισε ότι «πρέπει να ανατραπεί το καθεστώς σκλαβιάς που βιώνουμε στα χωριά» και έθεσε θέμα χωροθέτησης λατομικών ζωνών και αλλού πλην Μαστιχοχωρίων, με ταυτόχρονη μείωση των προβλεπόμενων εκεί, όπως στη Βέσσα.
Από την πλευρά της Λαϊκής Συσπείρωσης ο κ. Μάρκος Σκούφαλος τάχθηκε κατά «της αλόγιστης επέκτασης των οικισμών και το χτίσιμο των παραλιών», ψηφίζοντας λευκό.
Εκ μέρους της «Χιακής Συμπολιτείας» η κα ΔέσποιναΤσαρδάκα υπερασπίστηκε σε πολλά σημεία την μελέτη και ειδικότερα στις ζώνες προστασίας των οικισμών, ενώ στάθηκε κριτικά στον ορισμό «οικιστικών υποδοχέων» στις παραλίες, όπως χαρακτηριστικά ονομάζονται.
Ειδικότερα ζήτησε την εξαίρεση της «Αποθύκας» από αυτή την ρύθμιση και τον περιορισμό των υπολοίπων όπου προβλέπονται, ακόμα και αν η πρόβλεψη κάνει λόγο για μεγάλη απόσταση από την παραλία.
Μελετητές: Δεν μπορούμε να δημιουργούμε οικόπεδα εκεί που δεν υπάρχουν
Από την πλευρά τους οι μελετητές αιτιολόγησαν τις επιλογές τους, ενώ ειδικά για τα ζητήματα δόμησης που θίχτηκαν τόνισαν ότι «τα ΣΧΟΟΑΠ και οι ίδιοι δεν είναι σε θέση να δημιουργούν οικόπεδα εκεί που δεν υπάρχουν», καλώντας εμμέσως πλην σαφώς τις τοπικές κοινωνίες να εξετάσουν τη λύση των αναδασμών γης, που θα επιτρέψουν την συγκέντρωση των διάσπαρτων μικρών ιδιοκτησιών και την βελτίωση των όρων δόμησης και εκμετάλλευσης γενικά.
Τέλος, ο δήμαρχος κ. Μανώλης Βουρνούς πρότεινε και έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία να γίνει δεκτή η μελέτη με τις εξής παρατηρήσεις:
Α) Να εξεταστεί σε δεύτερη φάση η δυνατότητα δόμησης τμημάτων του Σαλάγωνα.
Β) Να εξαντληθούν τα όρια επέκτασης οικισμού των Μεστών προς νότο και να φτάσει αυτή μέχρι το ποτάμι.
Γ) Να υπάρξει μέριμνα νομιμοποίησης των κτισμάτων στα Δότια.
Δ) Να δοθεί κατά παρέκκλιση δυνατότητα δόμησης αποθηκών αγροτικής χρήσης και γκαράζ, είτε με αύξηση συντελεστών δόμησης, είτε με μείωση της αρτιότητας σε σημεία που δεν επηρεάζουν το τοπίο.
Οι όροι που βρήκαν αντίθετους τις δύο συμβούλους της Χιακής Συμπολιτείας, ενώ ο κ. Σκούφαλος ψήφισε λευκό.